Vào mùa nóng, nhiệt độ môi trường tăng cao, không khí oi bức, bụi bặm là yếu tố thuận lợi cho nhiều loại vi khuẩn, virus và là nguyên nhân chủ yếu gây ngộ độc thực phẩm. Làm lạnh thức ăn chỉ có tác dụng hạn chế, làm chậm sự phát triển của vi khuẩn. Do vậy, nếu đưa quá nhiều thực phẩm vào tủ lạnh, không khí không lưu thông, nhiệt độ không đảm bảo dễ gây ngộ độc thực phẩm.
Ngộ độc thực phẩm là hiện tượng do ăn phải những loại thực phẩm nhiễm khuẩn, nhiễm độc hoặc có chứa chất gây ngộ độc.
Các nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm:
1. Chế biến thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
2. Thức ăn để ngoài không khí nóng quá lâu.
3. Ăn uống ngoài đường nhất là ở những hàng quán mất vệ sinh, xe cộ qua lại, gần cống thải của các trang trại chăn nuôi, nơi tập kết rác thải công cộng.
4. Thường xuyên ôm ấp, âu yếm các con vật nuôi khiến trẻ em dễ bị dính lông của những con vật này và lại dính vào thức ăn và đưa vào miệng.
5. Thức ăn không được nấu chín kĩ để tiêu diệt các vi khuẩn, vì vậy, vi khuẩn có cơ hội nhân lên và phá hủy thức ăn.
6. Hoa quả và rau xanh chưa được rửa sạch đúng cách.
7. Nấu đồ ăn với nước bị ô nhiễm.
Để bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng tránh được ngộ độc thực phẩm, bệnh truyền nhiễm qua thực phẩm trong mùa hè, cần lưu ý 10 nguyên tắc chế biến thực phẩm an toàn:
Nguyên tắc 1: Chọn thực phẩm an toàn
Chọn thực phẩm tươi. Rau, quả ăn sống phải được ngâm và rửa kỹ bằng nước sạch. Quả nên gọt vỏ trước khi ăn. Thực phẩm đông lạnh để tan đá rồi làm đông đá lại là kém an toàn.
Nguyên tắc 2: Nấu chín kỹ thức ăn
Nấu chín kỹ hoàn toàn thức ăn sẽ tiêu diệt hết mầm bệnh.
Nguyên tắc 3: Ăn ngay sau khi nấu
Hãy ăn các thực phẩm ngay sau khi vừa nấu xong vì thức ăn càng để lâu thì càng nguy hiểm.
Nguyên tắc 4: Bảo quản cẩn thận các thức ăn đã nấu chín
Muốn giữ thức ăn quá 5 tiếng đồng hồ, cần phải giữ liên tục nóng trên 60oC hoặc lạnh dưới 10oC. Thức ăn cho trẻ nhỏ không nên dùng lại.
Nguyên tắc 5: Nấu lại thức ăn thật kỹ
Các thức ăn chín dùng lại sau 5 tiếng nhất thiết phải được đun kỹ lại
Nguyên tắc 6: Tránh tiếp xúc giữa thức ăn sống và chín
Thức ăn đã được nấu chín có thể bị nhiễm mầm bệnh do tiếp xúc trực tiếp với thực ăn sống hoặc gián tiếp như dùng chung dao thớt chế biến thực phẩm sống và chín.
Nguyên tắc 7: Rửa tay sạch
Rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn. Nếu bạn bị nhiễm trùng ở bàn tay, hãy băng kỹ và kín vết thương nhiễm trùng đó trước khi chế biến thức ăn.
Nguyên tắc 8: Giữ sạch các bề mặt chế biến thức ăn
Do thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn, bất kỳ bề mặt nào dùng để chế biến thức ăn phải được giữ sạch. Khăn lau bát đĩa cần phải được thay và luộc nước sôi thường xuyên trước khi sử dụng lại. Thức ăn sau khi nấu chín phải được đặt trên mặt bàn, trên giá, không để trực tiếp xuống nền, sàn.
Nguyên tắc 9: Che đậy thực phẩm để tránh côn trùng và các động vật khác
Che đậy giữ thực phẩm trong hộp kín, chạn, tủ kính, lồng bàn... để tránh bị nhiễm bẩn từ môi trường do bụi, đất, hoá chất, ruồi, dán, chuột, đặc biệt do các vật nuôi trong nhà như mèo, chó cảnh đụng chạm vào, đó là cách bảo vệ tốt nhất. Khăn để dùng che đậy thức ăn chín nên được giặt sạch thường xuyên.
Nguyên tắc 10: Sử dụng nguồn nước sạch, an toàn.
Nước sạch là nước không màu, mùi, vị lạ và không chứa các tác nhân gây ô nhiễm. Hãy đun sôi trước khi làm đá uống. Đặc biệt cẩn thận với nguồn nước dùng nấu thức ăn cho trẻ nhỏ.
*Cách xử trí khi xảy ra ngộ độc thực phẩm
Khi phát hiện hoặc nghi ngờ bị ngộ độc thực phẩm, chúng ta cần thực hiện:
- Đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.
- Ngừng sử dụng thực phẩm nghi ngờ, niêm giữ toàn bộ thức ăn đó lại (kể cả chất nôn, phân, nước tiểu) và báo ngay cho cơ quan chức năng đến điều tra xác định nguyên nhân.
Trên đây là một số kiến thức để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong dịp hè sắp tới. Mong rằng nó sẽ giúp ích cho tất cả các bạn. Xin chân thành cảm ơn!